Vì sao trẻ em ngày nay càng gia tăng tính cạnh tranh, đấu đá, hơn thua?

Bừng viết bài này như một cách nghiêm túc phản tỉnh chính mình. Mong rằng bản thân có thể học cách “buông” bớt chữ hơn thua, thành bại.

Và hơn hết, Bừng hy vọng quá trình này sẽ giúp mình nuôi dạy con trong sự chánh niệm, an vui nhiều hơn là vì danh, vì lợi.

Có bao giờ bạn giật mình khi nghe con mình nói: “Con phải giỏi hơn bạn kia” hoặc “Con không được thua kém ai”? Đằng sau những câu nói ấy, không chỉ là áp lực học tập, mà còn là nỗi sợ bị bỏ lại phía sau, nỗi sợ không được công nhận.

Chúng ta đang sống trong một xã hội mà trẻ em dường như phải “chạy đua” từ rất sớm. Và câu hỏi lớn đặt ra là: chúng ta đang nuôi dạy con để hạnh phúc, hay chỉ để thắng cuộc?

Trẻ con ngày xưa và trẻ con ngày nay

Ngày xưa, trẻ con chơi với nhau và học cùng nhau một cách vô tư, trong trẻo. Nhưng ngày nay, không ít đứa trẻ đã quen với thi đua, thắng thua, hơn thiệt. Điều này khiến nhiều phụ huynh trăn trở và tự hỏi: vì sao lại như vậy?

Vì sao trẻ em ngày càng ganh đua hơn?

• Vì người lớn kỳ vọng quá nhiều.
• Vì xã hội đánh giá qua bảng điểm, thứ hạng và bằng cấp.
• Vì môi trường học tập dạy con so sánh nhiều hơn là chia sẻ.
• Vì mạng xã hội phô bày “con nhà người ta” như một hình mẫu lý tưởng.
• Vì chính chúng ta, những người làm cha làm mẹ, đôi khi chưa chữa lành hết những vết thương từ tuổi thơ nên vô thức truyền lại áp lực ấy cho con mình.

Điều con trẻ thực sự cần

Thật ra, điều con thực sự cần không phải là “phải hơn ai đó”, mà là cảm giác được yêu thương, được tin tưởng và được là chính mình. Khi con cảm nhận được sự an toàn và chấp nhận, con sẽ có đủ tự tin để phát triển theo cách của riêng mình, thay vì phải liên tục ganh đua để chứng minh giá trị.

Cha mẹ có thể làm gì để thay đổi?

• Giúp con học cách hợp tác thay vì ganh đua.
• Khen ngợi con vì nỗ lực, chứ không chỉ vì kết quả.
• Tạo cho con một không gian sống vui vẻ, an toàn, đủ đầy từ bên trong, nơi con không cần chiến thắng để được công nhận.

Và quan trọng nhất, hãy buông bớt kỳ vọng, buông bớt cái tôi làm cha mẹ. Khi có thể làm điều đó, chúng ta sẽ nhìn con bằng ánh mắt thấu hiểu và thương yêu, chứ không phải bằng chiếc kính lúp của sự so sánh hay áp đặt.