Tin con nhiều hơn những gì con tin vào chính mình

Khi học phát triển bản thân, tôi thường nghe người ta nói: “Bạn phải tin vào chính mình, thì người khác mới tin vào bạn.” Nhưng trong nuôi dạy con thì không hẳn thế.

Tụi nhỏ không đủ trải nghiệm để tin vào bản thân, chúng chập chững bước đi giữa thế giới rộng lớn, vừa háo hức vừa sợ hãi. Và có khi, chúng cần niềm tin của cha mẹ trước, để học cách tin vào chính mình.

Có những đứa trẻ lớn lên trong chiếc hộp vô hình do chính cha mẹ dựng nên, hộp dán đầy nhãn: “con nhút nhát”, “con học dở Toán”, “con không làm nổi đâu”. Chúng tin vào những tấm nhãn đó, rồi thu mình lại, dần quên mất mình có thể bay xa đến đâu.

Nhưng cũng có những đứa trẻ may mắn, vì cha mẹ nhìn thấy bên trong con nhiều hơn những gì con tự thấy ở mình. Họ hoàn toàn tin cậy rằng bên trong con có một con người tốt đẹp, với đầy đủ tiềm năng thuần khiết để trở thành bất kỳ ai mà con mơ ước. 

Rick Hoyt chào đời với một cơ thể không lành lặn. Bại não bẩm sinh khiến cậu không thể nói, không thể đi, cả đời gắn liền với chiếc xe lăn. Nếu chỉ nhìn bề ngoài, nhiều người sẽ nghĩ cậu chẳng thể làm gì, ngoài phụ thuộc vào người khác. Nhưng cha của Rick, ông Dick Hoyt, lại không nghĩ thế.

(Hai cha con, ông Dick và anh Rick trên đường chạy)¹

Năm Rick mười lăm tuổi, một người bạn cùng lớp bị liệt nửa người vì tai nạn. Trường tổ chức một cuộc chạy 5 dặm gây quỹ giúp bạn, và Rick, dù khuyết tật, vẫn can đảm nói với cha: “Con muốn tham gia, ba ạ.” 

Một yêu cầu tưởng như bất khả thi. Ông Dick chưa bao giờ chạy nổi 10km, huống hồ là đẩy theo cả con trai. Nhưng ông không chối từ. Ông lặng lẽ chuẩn bị một chiếc xe đẩy đặc biệt, chỉ để con trai mình được “chạy như bao đứa trẻ khác”.

Ngày về đích, Rick mệt lả nhưng nụ cười sáng như mặt trời. Vì không đủ sức khỏe để nói, cậu dùng chiếc máy trợ giọng để nhắn nhủ với cha: “Ba ơi, khi con chạy, con cảm thấy mình không còn tật nguyền nữa.” Một câu nói ngắn ngủi, nhưng đủ để ông Dick hiểu, con trai mình cần niềm tin của ông biết chừng nào.

Từ hôm ấy, cha con họ bước vào một hành trình dài. Họ lập nên Team Hoyt, tham gia hàng nghìn giải đấu từ marathon, triathlon đến Ironman. Đây đều là những cuộc thi khắc nghiệt nhất hành tinh. Ông Dick ngoài 60 tuổi vẫn bơi 4km kéo Rick trên chiếc xuồng nhỏ, đạp xe 180km với con trai ngồi phía trước, và chạy thêm 42km để về đích. Hơn 1.100 cuộc thi trong hơn 40 năm, con trai chưa từng một mình, vì cha chưa từng bỏ lại.

Nhiều người nhìn Team Hoyt với ánh mắt khâm phục, nhưng ít ai biết sức mạnh nào đã đưa họ về đích hết lần này đến lần khác. 

Đó không chỉ là thể lực phi thường của ông Dick, mà là niềm tin bất diệt: rằng con trai mình, dù cơ thể bất toàn, vẫn xứng đáng được sống một cuộc đời đủ đầy như bao người khác.

Người ta nói về những con số, hơn một nghìn cuộc thi, hàng trăm nghìn cây số cha đẩy con về đích. Nhưng điều còn lại trong tim Rick chẳng phải là huy chương hay kỷ lục. Đó là cảm giác mình được tin tưởng, được sống như một con người trọn vẹn chứ không phải một “cơ thể tật nguyền”.

Tôi nghĩ về những đứa trẻ lớn lên giữa những cái lắc đầu, những tiếng thở dài, những tấm nhãn dán lạnh lùng của cha mẹ. Chúng chấp nhận cái “hộp vô hình” mà người lớn dựng lên quanh mình, rồi cứ thế tự bé lại.

Cũng có những đứa trẻ may mắn hơn, có một người cha, một người mẹ tin vào chúng nhiều hơn những gì chúng tự tin vào chính mình. Và những đứa trẻ ấy, dù cuộc đời có bao nhiêu giới hạn, cũng sẽ học được cách mở cửa bước ra ngoài thế giới.

Có khi, tất cả những gì con cần không phải là một con đường bằng phẳng, càng không phải những bài học nghiêm khắc. Con chỉ cần một người tin rằng con có thể, tin một cách mãnh liệt và bền bỉ, cho đến khi con tự tin vào chính mình. Giống như cách ông Dick Hoyt đã tin vào Rick, bằng tất cả tình yêu vô điều kiện của một người cha, và bằng cả một đời người.

1. Nguồn ảnh: https://www.cerebralpalsyguide.com/blog/remembering-cerebral-palsy-advocate-rick-hoyt/ ↩︎