Tất nhiên là con. Nhưng có những lúc, chúng ta lại hành xử như thể dư luận quan trọng hơn.
Khi con phạm lỗi, thay vì hỏi con đau đớn hay sợ hãi thế nào, nhiều bậc cha mẹ lại buông ra những câu như: “Con làm cha mẹ mất mặt quá!”, “Mẹ biết giấu mặt vào đâu với họ hàng, xóm làng bây giờ?”, hoặc “Cả làng này sẽ cười vào mặt bố mẹ vì có đứa con như con đấy!”.
Hoặc nếu là những việc nghiêm trọng, thì có người còn dằn giọng: “Đúng là nỗi nhục của gia đình!”.
Có người còn so sánh con với bạn bè: “Bạn X học giỏi thế kia, sao con chẳng bằng ai?”.
Những câu nói tưởng chừng vô hại, nhưng lại đang cứa vào trái tim non nớt của con. Con sẽ lớn lên trong xấu hổ, thu mình lại, cảm thấy mình chẳng bao giờ đủ tốt.
Tôi nhớ một câu chuyện xưa. Một buổi sáng, Khổng Tử đang trên đường lên triều thì một người hầu hốt hoảng chạy đến, thở không ra hơi: “Thưa thầy… chuồng ngựa của thầy… cháy rồi!”. Tin dữ như sét đánh ngang tai. Người hầu run rẩy kể rằng lửa bùng lên dữ dội, đỏ rực cả một góc trời, khói đen cuồn cuộn như nuốt chửng cả ngôi nhà. Trong chuồng là đàn ngựa quý.
Nghe tin, mọi người xung quanh đều căng thẳng, chờ đợi. Nhưng khi vừa về đến nơi, thầy không nhìn vào đống tro tàn, cũng chẳng hỏi đến số phận của đàn ngựa. Câu đầu tiên thầy cất lên, dứt khoát và đầy lo lắng: “Có ai bị thương không?”.
Với Khổng Tử, con người quan trọng hơn tất cả. Đàn ngựa có quý giá đến đâu, của cải có lớn đến thế nào, cũng không thể so sánh với mạng sống và sự bình an của những người đang đứng trước mặt ông. Và cũng vì lẽ đó mà ông thu phục được nhân tâm.
Đôi khi, chúng ta cần tự hỏi: với mình, con cái có thật sự là những người thân yêu cần được bảo vệ, hay chỉ giống như “tài sản” để giữ thể diện trước dư luận?
Nếu mỗi lần con mắc lỗi, chúng ta chỉ lo giữ “mặt mũi” của mình, chỉ nghĩ đến việc người ngoài sẽ nói gì, con sẽ lớn lên trong mặc cảm, sợ hãi và cảm giác mình không được yêu thương trọn vẹn.
Điều con cần nghe không phải là: “Đừng làm mẹ xấu hổ nữa!”, mà là: “Dù có chuyện gì xảy ra, mẹ vẫn luôn đứng về phía con.”
Chỉ khi coi trọng con hơn những lời bàn tán ngoài kia, chúng ta mới giúp con đủ an toàn để sửa sai, đủ tin tưởng để sống đúng với chính mình. Và biết đâu, chính lúc ấy, dư luận lại trở thành điều chẳng còn quan trọng nữa.
Trần Đức Hưng là tác giả của 5 cuốn sách và là chuyên gia trong lĩnh vực Tâm lý ứng dụng, NLP, Thôi Miên và Nuôi Dạy Con. Anh được chứng nhận là NLP Master Coach của ABNLP và Hypnotherapist của ABH.