Nhiều cha mẹ lo lắng, nếu không nhắc thì con sẽ chẳng chịu học. Rồi ngày qua ngày, câu nhắc nhở ấy cứ lặp đi lặp lại, mà con thì vẫn dậm chân tại chỗ.
Thật ra, có những việc, dù nhắc bao nhiêu lần cũng không hiệu quả. Chỉ khi chính con muốn, con mới tự bước đi được.
Vậy cha mẹ phải làm sao? Hãy thử nói với con một câu thôi:
“Con là người đã nghĩ là làm được mà. Chắc chắn con sẽ làm được!”
Hoặc nhẹ nhàng hơn: “Con thử bắt đầu từng bước xem nào. Chắc chắn con sẽ hiểu.”
Trẻ con thường hay sợ mình không làm được, hay chùn bước trước thử thách. Một lời động viên đúng lúc có thể kéo con đứng dậy, tự tin bước thêm một bước.
Và khi con làm được, dù chỉ một chút thôi, đừng ngần ngại khen con: “Tuyệt quá còn gì! Con làm mẹ ngạc nhiên quá, giỏi lắm!”
Đừng tiếc lời khen. Nó có sức mạnh hơn cả ngàn lời trách mắng. Lời khen làm mắt con sáng lên, làm tim con ấm lại, và con thấy mình có giá trị.
Không chỉ trẻ tiểu học, mà cả những đứa trẻ cấp II, cấp III cũng rất cần được cha mẹ tin tưởng và khích lệ.
Vì sau tất cả, điều chúng cần nghe nhất không phải là: “Con phải học đi”
Mà là: “Bố mẹ tin con làm được.”
Có một nghiên cứu nổi tiếng từ năm 1968 của hai nhà tâm lý học Rosenthal và Jacobson. Họ đến một trường học, làm một “bài kiểm tra đặc biệt” và nói với thầy cô rằng: “Đây là danh sách những học sinh sẽ tiến bộ vượt bậc trong năm tới.”
Nhưng thực ra, danh sách ấy… được chọn ngẫu nhiên.
Điều kỳ lạ là sau một thời gian, đúng những em trong danh sách ấy lại học tốt hơn thật.
Vì sao vậy?
Bởi vì từ khi biết “danh sách đặc biệt” ấy, thầy cô bắt đầu tin tưởng hơn, kỳ vọng hơn, khen ngợi nhiều hơn, kiên nhẫn hơn với các em. Những đứa trẻ cảm nhận được niềm tin ấy, chúng tự tin hơn, cố gắng hơn, và dần dần tiến bộ thật.
Người ta gọi đó là Hiệu ứng Pygmalion, khi bạn tin ai đó có thể làm được, họ sẽ có động lực để làm tốt hơn, đúng như bạn kỳ vọng.
Trẻ con cũng thế thôi. Chúng lớn lên bằng những gì ta tin về chúng.
Hãy khen ngợi cho hành vi tốt!
Rồi một ngày, bạn sẽ nhận ra… con tự ngồi vào bàn học, tự cặm cụi làm xong bài mà chẳng cần ai nhắc. Hạt giống niềm tin bạn gieo hôm nay đã nảy mầm. Và điều ngọt ngào nhất, không phải là điểm số cao, mà là thấy con biết tin vào chính mình.
Trần Đức Hưng là tác giả của 5 cuốn sách và là chuyên gia trong lĩnh vực Tâm lý ứng dụng, NLP, Thôi Miên và Nuôi Dạy Con. Anh được chứng nhận là NLP Master Coach của ABNLP và Hypnotherapist của ABH.