Làm cha mẹ, ai cũng từng có những khoảnh khắc so sánh bản thân với người khác:
- Thấy bố hàng xóm chơi đá bóng hàng giờ với con, còn mình lại chẳng hứng thú với trái bóng tròn.
- Thấy mẹ của bạn cùng lớp múa ba-lê của con tuần nào cũng đưa con đi học trong tiếng cười vui vẻ, còn mình thì lúc nào cũng bận rộn.
- Ước gì mình khéo tay để dựng cho con một cái chòi nhỏ trong vườn như nhà bạn.
- Hay thấy những gia đình khác làm đủ điều thú vị cho con, và tự hỏi: “Mình có đang làm đủ chưa?”
Cảm giác “mình chưa đủ tốt”, một hiệu ứng tâm lý quen thuộc ở cha mẹ
Trong tâm lý học, cảm giác so sánh và nghi ngờ khả năng làm cha mẹ được gọi là Parenting Self-Doubt, tạm dịch là “sự nghi ngờ bản thân trong việc nuôi dạy con”.
Đây là trạng thái mà cha mẹ “liên tục so sánh mình với những hình mẫu lý tưởng và cho rằng bản thân chưa đạt chuẩn”
Hiện tượng này thường xuất phát từ:
- Việc tiếp xúc thường xuyên với hình ảnh cha mẹ “hoàn hảo” trên mạng xã hội.
- Áp lực từ gia đình, trường học hoặc lời nhận xét của người xung quanh.
- Khuynh hướng cá nhân hay tự phê bình bản thân.
Điều quan trọng là bạn không hề đơn độc khi trải qua cảm giác này. Các nghiên cứu cho thấy phần lớn cha mẹ, ở nhiều nền văn hóa khác nhau, đều có lúc nghi ngờ liệu mình có đang làm đủ cho con hay không.
Bạn tuyệt vời hơn mình nghĩ
Khi ta chỉ nhìn vào những gì người khác làm được mà mình không làm được, ta dễ quên mất rằng mình cũng có những điều đặc biệt – và không phải ai cũng làm được như mình.
Có thể bạn không đá bóng giỏi, nhưng lại đọc truyện cho con nghe rất cuốn hút. Mỗi tối, bạn hóa thân vào từng nhân vật, đổi giọng, tạo âm thanh… để con say mê lắng nghe. Điều đó cũng là một món quà lớn rồi, phải không?
Một ông bố đọc truyện hay nhưng cố chơi bóng cùng con sẽ chẳng hứng khởi bằng khi anh cầm cuốn sách lên. Ngược lại, một ông bố chơi bóng cả tiếng mỗi ngày chưa chắc đã kiên nhẫn đọc truyện cho con hàng giờ mỗi tối.
Điều quan trọng là nhận ra điểm mạnh của mình và tận dụng nó để kết nối với con.
Nếu không đá bóng được, ta có thể nấu món con thích, dạy con sửa một thứ gì đó, cùng con xếp hình, hoặc đơn giản là ngồi xem hoạt hình với con.
Kết luận
Hãy trân trọng và tự tin với những gì mình làm được.
Và mỗi khi chạnh lòng vì thấy cha mẹ khác làm được điều gì đó cho con, hãy dừng lại… và nhớ rằng con bạn đang nhận được điều rất riêng từ bạn – và điều đó là đủ.

Tác giả Thanh Bừng là Thạc sĩ ngành Ngôn ngữ học, tác giả cuốn sách Nuôi dạy con trong chánh niệm, giáo viên giáo dạy văn với 14 năm kinh nghiệm. Hiện nay chị là Life Coach trong lĩnh vực tư vấn bản đồ thành công và bản đồ định hướng tài năng cho trẻ em (Kid Talent Map).